برخی تغییرات اساسی به منظور تیونینگ خودرو؛ از استرس بار تا اصلاح میل لنگ
تیونینگ خودرو، برخلاف باور عامه مردم، امری صرفاً تجربی و بر مبنای سلیقه نیست بلکه دانش فنی زیادی پشتوانه آن است. با ما همراه باشید تا برخی قطعات و فرآیندهای مهم در تیونینگ را مورد بررسی قرار دهیم. مطالعه این یادداشت کمک می‌کند تا به درکی نسبی از امور مختلف تیونینگ دست پیدا کنید.
نمای ظاهری استرس بار نصب شده در خودروی تویوتا
کاربرد استرس بار در تیونینگ
استرس بار یا به بیانی دیگر استرات بار، وسیله‌ای کاربردی برای افزایش فرمان‌پذیری خودرو است. معمولاً ماشین پس از ورود به پیچ‌های تند و ایجاد حالت گریز از مرکز، اصطلاحاً شانه انداخته و زاویه بین چرخ‌ها
بهم می‌خورد. اما وظیفه استرس بار جلوگیری از این موضوع است؛ استرس بار داخل فضای کاپوت نصب
شده و از نظر ظاهری مشابه یک میله استیلی است که سر دو شانسی جلو را به هم متصل می‌کند. استرس
بار با ایجاد اتصال بین سر دو شاسی، موقعیت این دو را نسبت به اتاق ثابت کرده و موجب افزایش فرمان
پذیری در پیچ‌ها خواهد شد. در فرمان‌پذیری بسیار مهم است تا ضربات وارده از سمت کف جاده به چرخ‌های جلو، به شکل متوازنی بین هر دو تقسیم شود زیرا با افزایش فشار ضربات بر روی یکی از چرخ‌ها، چرخش
در جای آن برای تعیین جهت بسیار سخت‌تر خواهد شد. اگر به تازگی استرس بار را روی خودروی خود نصب کرده باشید، حتماً در طول سپری کردن یک پیچ، متوجه کاهش زاویه انحراف بدنه نسبت به خط قائم خواهید شد.
نمای ظاهری رول کیج
رول کیج؛ افزایش امنیت سرنشین هدف این بخش از تیونینگ
اگر از طرفداران پر و پاقرص مسابقات اتوموبیل‌رانی باشید، حتماً متوجه نوعی چارچوب فلزی در فضای
داخلی اتاق خودروهای مسابقه‌ای شده‌اید. به این چارچوب‌های فلزی که مانند یک قفس کلی فضای داخلی
را در بر گرفته‌اند، رول کیج گفته خواهد شد. هرچند نصب این بخش یکی از تغییرات متداولی است که در
فرآیند تیونینگ ماشین انجام می‌شود اما رول کیج بیش از آنکه تأثیری در افزایش توان، قدرت و یا سرعت خودرو داشته باشد، باعث افزایش ضریب امنیت سرنشین خواهد شد. همانطور که از ظاهر آن مشخص است
در حوادثی مانند چپ شدن یا واژگونی شدید رول کیج مانند بخشی محافظتی، علاوه بر حفظ استحکام بدنه در برابر فرورفتگی یا آسیب جدی، کمک می‌کند تا حتی در صورت آسیب جدی بدنه، سرنشین محفوظ بماند. در انتخاب رول کیج چند فاکتور اهمیت بالایی دارند؛ رول کیج باید مقاوم، خوش‌ساخت بوده و دارای طراحی
دقیقی از نظر مهندسی مکانیک باشد. در کنار این نکات، مهم است تا در ساخت آن از آلیاژهای سبک استفاده شود چون وزن بالای رول کیج می‌تواند باعث کندی و کاهش شتاب در خودرو شود.
بادی کیت؛ تیونینگ ظاهری یا فنی؟
برخلاف باور عموم، بادی کیت یک مجموعه صرفاً تزئینی در فرآیند تیونینگ نیست. بادی کیت یا همان کیت بدنه که شامل مجموعه‌ای سپر جلو، سپر عقب، رکاب‌های کنار و در برخی کیت‌ها چهار گلگیر خودرو می‌شود، یک بخش مهم از تیونینگ است چون به کمک آن می‌توان به شکل فزاینده‌ای بهره‌وری تیونینگ را افزایش داد. اگر از یک بادی کیت با طراحی مناسب و وزن مناسب در ماشین استفاده شود، ضمن کاهش وزن بدنه، می‌توان شرایط آیرودینامیک آن را بهبود بخشید. اگر در طراحی بادی کیت تمام نکات آیرودینامیک خودرو در نظر گرفته شود، در سرعت‌های بالای خودرو ضمن شکاف بهتر هوا، توان خروجی بیشتری داشته و در عین حال پایداری آن افزایش پیدا خواهد کرد. این که بتوان به کمک مجموعه‌ای تیونینگ های بادی کیت ، هم زیبایی خود را بالا برد، هم پایداری و سرعت را افزایش داد، کاملاً اعجاب‌انگیز است. دقت در انتخاب یک بادی کیت برای داشتن یک تیونینگ مؤثر تا حدی بالاست که گاهی به جای خرید نمونه‌های آماده، از کیت‌های دست‌ساز و شخصی‌سازی شده برای تیونینگ استفاده خواهد شد.
بادی کیت در کنار بهبود ظاهر، قابلیت‌های آیرودینامیک را نیز افزایش خواهد داد
تقویت سیستم جرقه‌زنی چگونه در تیونینگ خودرو کمک می‌کند؟
تقویت سیستم جرقه‌زنی شامل اصلاح یک قطعه خاص نمی‌شود بلکه همانطور که از نام آن پیداست، اصلاح مجموعه‌از قطعات را در بر می‌گیرد. هدف اصلی سیستم جرقه‌زنی در یک خودرو ایجاد احتراق سریع و متوازن در سیلندرها است. اگر با نحوه عملکرد موتور خودرو آشنایی نسبی داشته باشید، حتماً می‌دانید که پس از متراکم شدن بنزین در بخش بالایی سیلندر، برای تکمیل فرآیند احتراق نیاز است تا با یک جرقه لحظه‌ای کل مخلوط بنزین و هوا مشتعل شود. برای تقویت سیستم جرقه‌زنی می‌توان قطعات مختلفی را اصلاح و تعویض کرد؛ قطعاتی از جمله شمع، کویل، وایر و یا پروگرامینگ ای.سی.یو. برای آن که یک جرقه قوی و به‌هنگام
در طول احتراق داشته باشیم، کیفیت شمع خودرو یک فاکتور بسیار مهم است. پس بدیهی است که بیش از هر کاری برای تقویت سیستم جرقه‌زنی ، باید تقویت شمع‌ها مد نظر باشد. شمع‌های حرفه‌ای و مسابقه‌ای با جنس ایریدیوم یا پلاتینیوم مثل شمع دوبل ایریدیوم، انتخاب خوبی برای تقویت سیستم جرقه‌زنی هستند.
انتخاب و نصب شمع خوب در افزایش توان موتور مؤثر است
پورت و پولیش سرسیلندر چه تأثیراتی دارد؟
پورت و پولیش سرسیلندر دو عمل مکمل در تیونینگ خودرو هستند. اگر تجربه دیدن فضای داخلی سرسیلندر خودرو ها را داشته باشید، بخصوص سرسیلندر خودروهایی با عمر بالای، متوجه زبری و شکاف‌هایی جزئی در سطح داخلی سرسیلندر خواهید شد. این نواقص جزئی باعث می‌شوند که عمل احتراق در موتور خودرو با ضعف جزئی انجام شود. با پولیش سرسیلندر این نواقص و شکاف‌های جزئی در سطح درونی سرسیلندر از
بین برود. اما در پورت سرسیلندر مجاری سرسیلندر اصلاح و تعریض خواهند شد. در کل عمل پورت و پولیش سرسیلندر باعث بهبود تنفس خودرو و راندمان احتراق خواهد شد. هرچند عملیات پولیش پورت‌های سیلندر زمان‌بر و هزینه‌زا است اما گاهاً ممکن است بتوانید با عملیات پورت و پولیش سرسیلندر ، قدرت موتور را
تا چند اسب بخار افزایش دهید.
آیا سبک‌سازی برای تیونینگ خودرو مفید است؟
سبک‌سازی در تیونینگ خودرو، شامل عمل دقیق و واحدی در تمام شرایط نمی‌شود اما به طور کلی می‌توان گفت که سبک‌سازی خودرو به معنی استفاده از آلیاژهای سبک در بدنه خودرو است. بخش اعظمی از وزن خودرو بخاطر فلزاتی است که در بدنه استفاده می‌شوند. از طرفی نمی‌توان منکر نقش مهم بدنه در امنیت سرنشینان بود پس نمی‌توان به سادگی با حذف برخی قطعات بدنه، عملیات سبک‌سازی را پیاده کرد. امروزه
با گسترش کاربردهای فیبر کربن که یک ماده بشدت سبک ولی در عین حال مقاوم است، با ساخت قطعات مختلفی از بدنه با فیبر کربن، عملیات سبک‌سازی در تیونینگ پیاده خواهد شد. فیبر کربن کمک می‌کند تا
ضمن حفظ مقاومت، وزن کلی بدنه کاهش پیدا کند؛ گاهی حتی تا بیش از نیم تن! البته غیر از به کار بردن
فیبر کربن راه‌های دیگری نیز وجود دارد. معمولاً برای دستیابی به حد نهایی تیونینگ و سبک‌سازی اکثر
قطعات رفاهی، نه ایمنی، فضای درونی اتاق خودرو حذف خواهند شد. بدون وزن این قطعات رفاهی و غیر کاربردی می‌توان شتاب خودرو را تا حد زیادی افزایش داد.
خرید قطعات افترمارکت مزایای زیادی دارد
مزیت استفاده از میل سوپاپ افترمارکت در تیونینگ خودرو
پیش از آن که صرفاً به بررسی استفاده از میل سوپاپ افترمارکت در خودرو بپردازیم، بهتر است خود مفهوم افترمارکت را مورد بررسی قرار دهیم. اصولاً به چه قطعاتی افترمارکت گفته می‌شود؟ به قطعاتی که توسط خود تولیدکننده اصلی تولید نشده و در اصلاح فابریک نباشند، افترمارکت گفته می‌شود اما این بدان معنی است که کیفیت قطعات افترمارکت از گونه اصلی کمتر بوده و در اصطلاح تقلبی هستند؟ این کاملاً صحیح است که با این توضیح می‌توان قطعات تقلبی را نیز افترمارکت دانست اما در سطح حرفه‌ای تیونینگ تنها به قطعات مرغوبی که برای بهره‌وری بیشتر خودرو اصلاح شده باشند، افترمارکت گفته خواهد شد. هدف اصلی از نصب قطعات افترمارکت در خودرو افزایش توان موتور و سایر بخش‌ها است. میل سوپاپ افترمارکت با وزن متفاوت، زاویه چرخش متغیر و بسیاری دیگر از جزئیات اصلاح‌شده کمک می‌کند تا احتراق در موتور روان‌تر و در عین حال بهتر انجام شود. اصلاح میل سوپاپ و نصب میل سوپاپ افترمارکت کمک می‌کند تا توان موتور گاهی تا ده اسب افزایش پیدا کند. نصب و خرید میل سوپاپ افترمارکت نیازمند تخصص بالایی در زمینه تیونینگ است چون در بسیاری خودروها همزمان با تغییر میل سوپاپ، باید سایر قطعات نیز به میزان مورد نیاز اصلاح شوند. به طور مثال با تغییر میل سوپاپ عادی به میل سوپاپ افترمارکت یا ریسی، ای.سی.یو خودرو اگر ریمپ نشود، دچار ارورهای مداوم خواهد شد. نه‌تنها در تعویض میل سوپاپ، بلکه برای تغییر سایر بخش‌های موتور نیز، داشتن تخصص در تیونینگ کاملاً الزامی است. انجام امور تیونینگ موتور بدون دانش کافی نه‌تنها نتیجه مثبتی ندارد، بلکه گاهاً حتی می‌تواند باعث صدمات جدی به موتور خودرو شود!
تیونینگ موتور یکی از پیچیده‌ترین بخش‌های کار است
چه نکاتی در تعویض شاتون اهمیت دارند؟
شاتون به قطعه فلزی گفته می‌شود که پیستون را به میل‌لنگ متصل خواهد کرد. ممکن است در برداشت اول، اهمیت بالای این قطعه در دیدرس نباشد اما با آگاهی از قواعد ساخت موتور و مهندسی مکانیک، متوجه خواهید شد که طول، قطر و وزن شاتون تا چه حد در عملکرد موتور تأثیر دارد. معمولاً شاتون از جنس فولاد یا سایر فلزات محکم ساخته خواهد شد. برخلاف ظاهر ساده این قطعه، شاتون اجزای بسیار زیادی دارد که بررسی جز به جز آن در حوصله متن نیست. برای اعمال تیونینگ در موتور خودرو طول شاتون کاهش پیدا می‌کند. اصلاح طول شاتون باعث باید با تغییر میزان لنگر میلنگ همراه باشد چون در غیر این صورت برقراری درست چرخه احتراق ممکن نیست. با انجام این کار به شکل قابل درکی حجم سیلندرها، و در نتیجه حجم موتور افزایش پیدا خواهد کرد. در کنار این افزایش حجم، افزایش کورس پیستون باعث می‌شود نیروی خروجی هر سیلندر بیشتر شود. اگر با قواعد فیزیکی کار آشنایی داشته باشید متوجه خواهید شد که کورس(رفت و آمد) بیشتر پیستون باعث افزایش نیروی نهایی در موتور می‌شود.
تیونینگ موتور یکی از پیچیده‌ترین بخش‌های کار است
اصلاح میلنگ برای تیونینگ
میلنگ یک قطعه اساسی و مهم در موتور است که وظیفه آن تبدیل حرکت خطی سیلندرها به حرکت چرخشی است. پر واضح است که برای چرخش در چرخ‌ها ما به نیرویی چرخشی نیاز داریم و برای این کار استفاده از میل لنگ یک اجبار است. اما اصلاح میلنگ برای تیونینگ خودرو باید به چه شکلی باشد و چه تأثیری دارد؟ تغییر طول لنگر میلنگ، همانطور که در بالاتر گرفته شد، کمک می‌کند تا عملکرد شاتون کوتاه تسهیل شود. درکنار این همزمان با افزایش کورس پیستون، میل لنگ نیز می‌تواند عملکرد نرم‌تری داشته باشد. در کنار این بخش مهمی از توان خروجی موتور صرف چرخش میل لنگ خواهد شد و این بدیهی است که با کاهش وزن میلنگ، می‌توان توان خروجی موتور را افزایش داد. میلنگی که سبک‌تر است ساده‌تر به دوران درآمده و با هدررفت کمتری نیرو را به خارج از موتور انتقال خواهد داد. آلیاژ میل لنگ در کنار، سبک بودن و مقاومت بالا، باید دقیق کالیبره شود. کالیبره نبودن وزن میلنگ باعث هرزگردی و لرزش موتور خواهد شد. البته باید گفت که اگر هرزگردی از حدی بیشتر باشد، ممکن است حتی موتور دچار آسیب جدی شود!
تعویض و اصلاح پیستون
پیستون قلب تپنده موتور است. این قطعه استوانه‌ای شکل با نوسان دائم درون پوسته سیلندر، انرژی حاصل ازاحتراق سوخت را به نیروی جنبشی تبدیل خواهد کرد. برای تیونینگ خودرو، متد های مختلفی را می‌توان در مورد پیستون پیاده کرد اما در اکثر آن‌ها چند هدف مشترک وجود دارد. اول آن که وزن پیشتون در حد تناسب کاهش پیدا کند. فراموش نکنید که کاهش بیش از حد وزن پیشتون باعث ایجاد اختلال در کار موتور خواهد شد. دومین هدف اما تنظیم میزان تاب‌آوری گرمایی آن است. فلز پیستون چون در تماس مستقیم با آتش حاصل از احتراق سوخت است، اگر رسانایی مناسبی نداشته باشد دچار انبساط جزئی و ناگهانی خواهد شد و در نتیجه راندمان سیلندر را با افت جدی مواجه خواهد کرد. سومین هدف اما در اصلاح پیستون برای انجام تیونینگ اصلاح شکل پیستون برای دستیابی به حد تراکم بیشتری است. واقعیت این است که هرقدر احتراق در فضای کمتری انجام شود، نتیجه خروجی موتور بهتر خواهد بود.
